Fîlmên ku ji çîrok û helbestên Edgar Allan Poeyî hatine kişandin

Amadekar: Rûmet Med

Wêjekarê mezin ê Amerîkayî Edgar Allan Poe (1809-1849) yek ji helbestvan û çîroknûsên baştirîn ên wêjeya nûjen e ku bi çîrok, kurteçîrok, helbest û nivîsên xwe ve bandorên mezin û derasayî li edebiyata cîhanê kiriye. Pêşengê wêjeya fantastîk, gotîk û pevxistina zanistî Poe di berhemên xwe de zimanekî bandorker û bêhempa afirandiye û wî di heman demê de di rojnameyan de weke rojnameger û çîroknûs xebitiye, edîtorî û rexnegiriya wêjeyê kiriye û li ser zanistên derûnnasî û stêrezaniyê gotaran nivîsandine.

Berhemên çîroknûsê nemir Edgar Allan Poeyî li seranserê cîhanê heta niha bi dehan zimanan hatine wergerandin, weke lîstikên şanoyê hatine lîstin, bûne stran, ji bo hunera heftemîn lê hatine anîn û bandorê li ser hemû warên din ên huner û jiyanê kirine.

Ji destpêka sînemayê û bi vir de, gelek çîrok û helbestên wêjekarê nemir Edgar Allan Poe li gelek welatên cîhanê ji bo hunera sînemayê weke fîlmên kurtefîlm, metrajdirêj, anîmasyon hatine kişandin û çîroka jiyana wî bûye mijara fîlman.

Fîlmên ku ji çîrok û helbestên Edgar Allan Poeyî hatine kişandin:

  • The Black Cat‎: 

Unheimliche Geschichten (Uncanny Stories, 1919) – Derhêner û Senaryo: Richard Oswald

Unheimliche Geschichten (Uncanny Stories, 1932) – Derhêner: Richard Oswald û Senaryo: Heinz Goldberg Eugen Szatmári

The Black Cat (1934) – Derhêner: Edgar G. Ulmer û Senaryo: Peter Ruric

Maniac (1934) – Derhêner: Dwain Esper û Senaryo: Hildagarde Stadie

The Case Of The Black Cat (1936) – Derhêner: William C. Mcgann û Senaryo: Erle Stanley Gardner

The Black Cat (1941) – Derhêner: Albert S. Rogell û Robert Lees

Tales of Terror (1962) – Derhêner: Roger Corman û Richard Matheson

The Black Cat (1966) – Derhêner: Harold Hoffman

Il tuo vizio è una stanza chiusa e solo io ne ho la chiave (Your Vice Is a Locked Room and Only I Have the Key, 1972) – Derhêner: Sergio Martino û Senaryo: Ernesto Gastaldi, Adriano Bolzoni, Sauro Scavolini

Black Cat: Gatto nero (The Black Cat, 1981) – Derhêner: Lucio Fulci û Senaryo: Biagio Proietti, Lucio Fulci

Due occhi diabolici (Two Evil Eyes, 1990) – Derhêner: George Romero, Dario Argento û Senaryo: George Romero, Dario Argento, Franco Ferrini, Peter Koper

(The Fall of the Louse of Usher, 2002)

  • The Fall of the House of Usher:

The Fall of the House of Usher (1928) – Derhêner: James Sibley Watson, Melville Webber û Senaryo: Edgar Allan Poe (story), Melville Webber

La chute de la maison Usher (The Fall of the House of Usher, 1928) – Derhêner: Jean Epstein û Senaryo: Luis Buñuel, Jean Epstein

The Fall of the House of Usher (1950) – Derhêner: Ivan Barnett Written û Senaryo: Edgar Allan Poe (story), Dorothy Catt, Kenneth Thompson

House of Usher (1960) – Derhêner: Roger Corman û Senaryo: Richard Matheson

The House of Usher (1989) – Derhêner: Alan Birkinshaw û Senaryo: Michael J. Murray

The Fall of the Louse of Usher (2002) – Derhêner û Senaryo: Ken Russel

Descendant (2003) – Derhêner: Kermit Christman û Senaryo: Del Tenney

Usher (2004) – Derhêner û Senaryo: Roger Leatherwood

The House of Usher (2006) – Derhêner: Hayley Pelerini û Senaryo: Collin Chang

House of Usher (2008) – Derhêner: David DeCoteau

The Bloodhound (2020) – Derhêner û Senaryo: Patrick Picard

                                                                 (Murders in the Rue Morgue, 1971)

  • The Murders in the Rue Morgue‎:

Sherlock Holmes in the Great Murder Mystery (1908) – Derhêner: Fred J. Balshofer

The Murders in the Rue Morgue (Kurtefîlm, 1914)

Murders in the Rue Morgue (1932) – Derhêner: Robert Florey û Senaryo: Tom Reed

Phantom of the Rue Morgue (1954) – Derhêner: Roy Del Ruth û Senaryo: Harold Medford, James R. Webb

Murders in the Rue Morgue (1971) – Derhêner: Gordon Hessler û Senaryo: Christopher Wicking, Henry Slesar

The Murders in the Rue Morgue (Fîlmê televîzyonê, 1986) – Derhêner: Jeannot Szwarc

Morgue Street (Kurtefîlm, 2012) – Derhêner: Alberto Viavattene û Senaryo: Emiliano Ranzani, Alberto Viavattene

                                                                  (The Pit and the Pendulum, 1913)

  • The Pit and the Pendulum‎: 

The Pit and the Pendulum (1910)

The Pit and the Pendulum (Kurtefîlm, 1913) / Derhêner: Alice Guy-Blaché û Senaryo: Edgar Allan Poe

The Pit and the Pendulum (1961) / Derhêner: Roger Corman û Senaryo: Richard Matheson

The Pit and the Pendulum (1964) / Derhêner û Senaryo: Alexandre Astruc

Die Schlangengrube und das Pendel (The Blood Demon, 1967) / Derhêner: Harald Reinl û Senaryo: Manfred R. Köhler

An Evening of Edgar Allan Poe (1970) / Derhêner: Ken Johnson û Senaryo: David Welch, Ken Johnson

Kyvadlo, jáma a naděje (The Pendulum, the Pit and Hope, Kurtefîlm, 1983) / Derhêner û Senaryo: Jan Švankmajer

The Pit and the Pendulum (1991) / Derhêner: Stuart Gordon û Senaryo: Dennis Pauli

The Pit and the Pendulum (2009) / Derhêner: David DeCoteau û Senaryo: Simon Savory

                                                        (The Raven, 2012)
  • The Raven:

The Raven (1915) / Derhêner û Senaryo: Charles Brabin

The Raven (1935) / Derhêner: Lew Lander û Senaryo: David Boehm

The Raven (Kurteanîmasyon, 1942) – Derhêner: Dave Fleischer, Thomas Johnson

The Raven (1963) / Derhêner: Roger Corman û Senaryo: Richard Matheson

The Raven…Nevermore (Kurtefîlm, 1999) – Derhêner: Tinieblas Gonzales

The Raven (Kurtefîlm – 2003) – Derhêner: Peter Bradley

The Raven (2012) / Derhêner: James McTeigue û Senaryo: Ben Livingston, Hannah Shakespeare

                                                               (An Evening of Edgar Allan Poe, 1970)

  • The Tell-Tale Heart‎: 

The Avenging Conscience or: Thou Shalt Not Kill (1914) / Derhêner û Senaryo: DW Griffith

The Tell Tale Heart (Kurtefîlm, 1928) / Derhêner: Charles Klein û Leon Shamroy

The Tell-Tale Heart (Kurtefîlm, 1934) / Derhêner: Brian Desmond Hurst û Senaryo: David Plunkett Greene, Edgar Allan Poe

The Tell-Tale Heart (1941) / Derhêner: Jules Dassin û Senaryo: Doane R. Hoag

The Tell-Tale Heart (1953, American film) / Derhêner: Ted Parmele û Senaryo Bill Scott

The Tell-Tale Heart (1953, Kurtefîlm, British film) / Derhêner: JB Williams

Manfish (1956) / Derhêner: W. Lee Wilder û Senaryo: Edgar Allan Poe (Ji çîrokên wî), Myles Wilder, Joel Murcott

The Tell-Tale Heart (1960) / Derhêner: Ernest Morris û Senaryo: Brian Clemens û Eldon Howard

An Evening of Edgar Allan Poe (1970) / Derhêner: Ken Johnson û Senaryo: David Welch

Tell-Tale (2009) / Derhêner: Michael Cuesta û Senaryo: David Callaham

Tell (Kurtefîlm, 2012) / Derhêner: Derhêner û Senaryo: Ryan Connolly

Insaana (2014) / Derhêner: Ali Seezan û Senaryo: Ina Ali

Tales of Poe (2014) / Derhêner: Bart Mastronardi, Alan Rowe Kelly û Senaryo: Bart Mastronardi

The Tell-Tale Heart (2014) / Derhêner û Senaryo: John La Tier

Redrum (2018) / Derhêner: Dhruv Sachdev, Saurabh Bali û Senaryo: Dhruv Sachdev

                                                               (The Masque of the Red Death, 1964)

  • The Masque of the Red Death:

The Masque of the Red Death (1964) / Derhêner: Roger Corman û Senaryo: Charles Beaumont, R. Wright Campbell

Maska crvene smrti (Mask of the Red Death, 1969) / Derhêner: Pavao Štalter, Branko Ranitović û Senaryo: Edgar Allan Poe (original story), Branko Ranitović, Zdenko Gašparović

Masque of the Red Death (1989) / Derhêner: Larry Brand, Jeffrey Delman û Senaryo: Daryl Haney Larry Brand

  • Ligeia:

The Tomb of Ligeia (1964) / Derhêner: Roger Corman û Senaryo: Robert Towne

The Tomb (2009) / Derhêner: Michael Staininger û Derhêner Jeff Most

Edgar Allan Poe: Buried Alive
Executive Producer/Writer/Director: Eric Stange

Fîlmên din ên ku ji çîrok û helbestên Edgar Allan Poeyî ji bo perdeya sînemayê hatine lê anîn:

The Sealed Room (The Sealed Door, Kurtefîlm,1909) / Derhêner: D. W. Griffith û Senaryo: Honoré de Balzac, Edgar Allan Poe, Frank E. Woods

The Gold Bug (France, 1910)

The Bells (1912)

Le système du docteur Goudron et du professeur Plume (Kurtefîlm, The Lunatics, 1913) / Derhêner: Maurice Tourneur û Senaryo: André de Lorde, Edgar Allan Poe

Der Student von Prag (The Student of Prague / A Bargain with Satan, 1913) / Derhêner: Stellan Rye û Senaryo: Hanns Heinz Ewers

Die braune Bestie (The Brown Beast, 1914) / Derhêner: Harry Peel û Senaryo: Harry Peel, Edgar Allan Poe

Pest in Florenz (The Plague of Florence, 1919) / Derhêner: Otto Rippert û Senaryo Fritz Lang

Annabell Lee (1921) / Derhêner: William J. Scully û Senaryo: Arthur Brilliant, Edgar Allan Poe(poem), Paul M. Sarazan

Призрак бродит по Европе (Prizrak brodit po Evrope / Spectre Haunts Europe, 1923) / Derhêner: Vladimir Gardin û Senaryo: Georgi Tasin, Edgar Allan Poe (story)

Der Student von Prag (The Student of Prague, 1926) / Derhêner: Henrik Galeen û Senaryo: Henrik Galeen, Hanns Heinz Ewers

The Crime of Dr. Crespi (1935) / Derhêner: John H. Auer û Senaryo: Lewis Graham, Edward Olmstead, John H. Auer

The Mystery of Marie Roget (1942) / Derhêner: Philip Rosen û Senaryo: Michel Jacoby

The Loves of Edgar Allan Poe (1942) – Derhêner: Harry Lachman (Jînenîgarîya Edgar Allan Poeyî)

Premature Burial (1962) / Derhêner: Roger Corman û Senaryo: Charles Beaumont, Ray Russell

Tales of Terror (1962) / Derhêner: Roger Corman û Senaryo: Richard Matheson, Edgar Allan Poe (Ji çîrokên The Black Cat, Morella û The Case of M. Valdemarê)

The Haunted Palace (1963) / Derhêner: Roger Corman û Senaryo: Charles Beaumont

Danza Macabra (Castle of Blood, 1964) – Derhêner: Antonio Margheriti, Sergio Corbucci

Tre passi nel delirio (Spirits of the Dead / Histoires extraordinaires, 1968) / Derhêner: Roger Vadim, Louis Malle, Federico Fellini û Senaryo: Roger Vadim, Pascal Cousin, Louis Malle, Clement Biddle Wood, Federico Fellini, Bernardino Zapponi

The Oblong Box (1969) / Derhêner: Gordon Hessler û Senaryo: Lawrence Huntington, Additional Dialogue: Christopher Wicking

An Evening With Edgar Allan Poe (1970) – Derhêner: Kenneth Johnson û Senaryo: Edgar Allan Poe, Kenneth Johnson , David Welch

Web of the Spider (1971) – Derhêner: Antonio Margheriti

                                                               (Stonehearst Asylum, 2014)

La mansión de la locura (The Mansion of Madness / Dr. Tarr’s Torture Dungeon, 1973) / Derhêner: Juan Lopez Moctezuma û Senaryo: Carlos Illescas, Juan López Moctezuma, Gabriel Weisz

The Spectre of Edgar Allan Poe (1974) – Derhêner: Mohy Quandour

The Gold Bug (Rêzefîlmê Televîzyonê, 1980) – Derhêner: Robert Fuest

Vincent (Kurteanîmasyon, 1982) – Derhêner: Tim Burton

The Haunting of Morella (1990) / Derhêner: Jim Wynorski û Senaryo: R. J. Robertson, Jim Wynroski

Buried Alive (1990 theatrical film) / Derhêner: Gerard Kikoine û Senaryo: Jake Chesi, Stuart Lee

Fool’s Fire (Fîlmê Televîzyonê, 1992) Derhêner: Julie Taymor û Senaryo: Edgar Allan Poe Julie Taymor

The Crow (1994) – Derhêner: Alex Proyas û Senaryo: David J. Schow

Šílení (Lunacy, 2005) / Derhêner û Senaryo: Jan Švankmajer

The Death of Poe (2006) – Derhêner: Mark Redfield

Nightmares from the Mind of Poe (2006) – Derhêner: Ric White

Eureka: The Mind Of Edgar Allan Poe (2008)

The Light-house (2009)

William Wilson (Kurtefîlm, 2011) – Derhêner: Michael Van Devere

Extraordinary Tales (2013) – Derhêner û Senaryo: Raul Garcia

O Homem das Multidões (The Man of the Crowd, 2013) / Derhêner: Marcelo Gomes, Cao Guimarães û Senaryo: Marcelo Gomes Cao Guimarães

Stonehearst Asylum (2014) / Derhêner: Brad Anderson û Senaryo: Joseph Gangemi

Terroir (Ji çîroka ‘The Cask of Amontillado’, 2014) / Derhêner û Senaryo: John Charles Jopson

Extraordinary Tales (2015) – Derhêner: Raul Garcia

Edgar Allan Poe: Buried Alive (Belgefîlm, 2016) – Derhêner: Eric Stange

The Lighthouse (2019) – Derhêner û Senaryo: Robert Eggers

Ji bo lîsteya hemû fîlmên ku ji berhemên Edgar Allan Poe lê hatine anîn: IMDb

Çavên Rastîn û Xiyalan: Edgar Allan Poe

Çavkanî:

https://en.wikipedia.org/wiki/Category:Films_based_on_works_by_Edgar_Allan_Poe

https://en.wikipedia.org/wiki/Edgar_Allan_Poe_in_television_and_film

https://en.wikipedia.org/wiki/Edgar_Allen_Poe_(film)

Sînemaya Serbixwe – www.sinemayaserbixwe.com

COMMENTS

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir