Hin peyvên Kurdî û Îngilîzî yên ku nêzî hev in

Amadekar: Rûmet Med

Ziman û peyvan jî wekî her tiştî di nav guherîneke domdar de ne, weke encama xwezaya jiyanê diguherin û vediguherin, û li gorî şert û mercên cîhanê teşe digirin. Li ser cîhanê ti tiştî wekî berê namîne û encama dîyalekîkê ye ku her tişt bi demê re, wekî peleke payîzê na jî pitikeke/î nû hatiye cîhanê, diguhere û vediguhere, xwe nû dike û şikleke nû digire û geşedana xwe didomîne.

Zimanê Kurdî, yek ji zimanên qedîm ên malbata zimanên Hind-Ewropyayê (Aryan) û ên cîhanê ye û di navbera zimanên Arî yên Hindî de cih digire. Malbata Zimanên Aryan du beşa bingehin; Ewropa û Asyayê; bi sedan ziman û zaravayan pêk tê. Ev du beşa bingehîn jî di nav xwe de 4 komên zimanan; Zimanên Hînd û Ewropayê, Zimanên Latîn, Zimanên Germen û Zimanên Silav ve pêk hatiye. Zimanên Hînd û Ewropayê jî di nav xwe de weke du beşên bi navê “Zimanên Hindî” û “Zimanên Îranî” tê binavkirin. Li cîhanê ji zêdetirî 2.5 mîlyar kesan zimanên Hind-Ewropayê diaxivin.* Lewma zimanên Kurdî û Îngîlîzî di heman malbata zimanan de ango malbata zimanên Hind Ewropayê de ne, zimanê Kurdî di koma zimanên Arî/Îranî de û zimanê Îngîlîzî jî di koma zimanên Germenî de cih digirin. Ji ber vê yekê di nav her du zimanan de gelek peyv û lêker wek hev in an jî nêzî hev in.

Hin peyvên Kurdî û Îngilîzî ku nêzî hev in;

Alfabe: Alphabet

Al: Flag

Avrêl: April

Ba: Blow

Baran: Rain

Bazar: Bazaar

Belek: Black

Bî: Beech

Bûyîn/Bûn: Being

Cihû: Jew (Ceu)

Cûn: Chew

Çar: Four

Çeng: Chin

Çerm: Derm

Çivîk/Çûk: Chick

Dem: Time Di (Destpêka Daçekê): The

Derî: Door

Dot: Daughter

Du: Two

Erd: Earth

Erk: Work

Êş: Ache

Eylo: Eagle

Firî: Fly

Gewr: Gray

Girîn: Cry

Hebûn: Have

Heşt: Eight

Hêvî: Hope

Hine: Henne

Hingiv: Honey

Hiş/Heş: Head

Hol: Home

Karker: Worker

Kiras: Dress

Kom: Community

Kort: Court

Ku Derê: Where

Kurt: Short

Lêkolîn: Calling

Lib: Pill

Mayîn: Remain

Mader: Mother

Mêrkirî: Morried

Min: My/Me

Mirî: Mortal

Navik: Navel

Neh: Nine

Neherdu/Neduya/Nedu: Neither

Neynûk: Nail

Nêgir/Negewr: Negro

Niha: Now

Nêzîk: Near

Nû: New

Penûs: Pencil, Pen

Pirtûk: Book

Pronav – Pronaun

Poz: Nose (Noz)

Qal/Kal: Call

Qetîn/Qet/Qutkirin: Cut

Rast: Right

Rica: Request

Rê: Road

Rûbar: River

Rût: Nude (Nut)

Sol: Shoe

Şandin: Send

Tarî: Dark

Ten: Deh

Tîre: Tribe

Tu: You

Vir, Vê derê: Here

We: We

Xezal: Gazalle

Xwedê/Xwodê: Good

Xwest: Request/Want

Hin peyvên Îngilîzî û Kurdî yên nêzî hev in:

Angry – Ingirî

Bear – Bîr anîn

Belive – Bilêv kirin

Better – Bêtir

Brisk – Brûsk

Brow – Birû

Commen – Kom

Core – Kor

Door – Der

Double – Du lib

Drop – Dilop

Egg – Hêk

Hair – Hirî

Held/Hold – Hildan

Horse – Hesp

Hush – Huş

Juvenile – Civan

Leg – Ling

Lip/Leb – Lêv

Man – Mêr

Name – Nav

No – Ne/Na

Nos/Nourishing – Noşik

Now – Niha

Paw – Pê

Peda – Pêda

Poly – Pir

Robbery – Rêbir

Rowdy – Revde

Shame – Şerm

Shrewd – Şured, Zana

Slide – Zelîn

Slop – Şlope

Star – Stêr

Tail – Dêl

Toll – Tol

Two – Du

Çavkanî: 

“Ferheng” / D. Îzolî – Weşanên Deng. (1992)

“Ferheng (Sözlük)” / Zana Farqînî – Weşanên Enstîtuya Kurdî ya Stenbolê. (Çapa Nehemîn, 2015)

“Rêbera Rastnivîsînê: Komxebata Kurmancîyê” / Kolektîv – Weqfa Mezopotamyayê. (2019)

Ferhenga Kurdî – WQFerheng

https://ku.wikipedia.org

https://ku.wiktionary.org

“Comprehensive Turkish English Dictionary” / Dr. Pars Tuğlacı – Abc Kitapevi. (1991)

“Macmillan Dictionary” / Willam D. Halsey – Abc Kitapevi. (1988)

https://ku.wikipedia.org/wiki/Ziman%C3%AAn_hind_%C3%BB_ewrop%C3%AE

*https://rumetmed.blogspot.com/2019/12/peresin-u-gesedana-peyvan-peyva.html

Sînemaya Serbixwe – www.sinemayaserbixwe.com

COMMENTS

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir