Sinematek’in Ocak-Mart Programı belli oldu

Haber: Safa Atmaca

Sinema mirasını korumak ve sinema kültürünü yaygınlaştırmak hedefiyle kurulan ‘Sinematekler’, gerçekleştirdikleri arşiv çalışmaları ve sanatsal ve tarihi açılardan değer taşıyan filmleri gösterim programları yoluyla sinema severler ile buluşturarak izleyicinin yedinci sanat olan “sinema” sanatıyla daha bilinçli, güçlü ve derinden bağlar kurmasını amaçlamaktadır. Kültür merkezi işlevi görerek sinema ve film kültürüne dair söyleşi, seminer, panel, konferans, sergi ve diğer çeşitli etkinlikler de gerçekleştiren ‘Sinematekler’ sinema mirasının hem taşıyıcısı hem de günümüz sinema kültürünün sürekliliği açısından hayati bir noktada yer almaktadır.

Yıllardır film kültürü ve kolektif sinema belleğini savunan, Türkiye ve Fransa’da sinematek çalışmaları ile tanınarak bu alanda çalışmalarını sürdüren akademisyen ve yönetmen Jak Şalom’un öncülüğünde, Kadıköy Belediyesi’nin destekleri ile kurulan Sinematek/Sinema Evi, her yıl gerçekleştirdiği seçkilerden oluşan film gösterimleri, söyleşi, seminer, panel, konferans, sergi gibi çeşitli etkinlikler ile sinema ve film kültürünün yaygınlaştırılması amaçlamaktadır.

Sinematek tarihi açısından belirleyici akım ve ekollere dair seçkileri çeşitli etkinlikler ile sinema severlerle buluşturan Sinematek/Sinema Evi’nin Ocak-Mart ayları programı açıklandı. 2023 yılının ilk üç ayını kapsayan Sinematek programında; “Genç Alman Sineması”, “80’ler Türkiye Sinemasında Kadın” ve “Sessiz Sinemanın Aykırı Kahramanları” başlıklı film seçkileri izleyici tarafından izlenebilecek.

“Genç Alman Sineması”

 1962 senesinde bir grup genç sinemacı tarafından yayımlanan ‘Oberhausen Manifestosu’ manifestosu ile başlayıp ‘Babamızın sineması öldü!’ (Papas Kino ist tot!) sloganıyla hafızalarda yer edinen “Genç Aman Sineması” akımının önde gelen temsilcileri arasında Volker Schlöndorff, Wim Wenders, Werner Herzog, Rainer Werner Fassbinder gibi dünyaca ünlü yönetmenler yer alıyor.

10 Ocak ve 31 Mart tarihleri arasında Almanyadaki genç sinemacıların çektikleri uzun ve kısa filmlerinden oluşan bir seçki sunacak olan “Genç Alman Sineması: Kluge, Fassbinder, Herzog, Wenders…” başlıklı program, Goethe-Institut İstanbul işbirliği ve sinema yazarı Engin Ertan’ın danışmanlığı ile hazırlandı. “Genç Alman Sineması” seçkisinde Volker Schlöndorff’ın Uluslarası Cannes Film Festivali’nden FIPRESCI ödülü kazanan filmi ‘Genç Törless’ (Der junge Törless, 1966), Edgar Reitz’ın ‘Aşk Açlığı’ (Mahlzeiten, 1967) filmi, Alexander Kluge’nın çektiği ve Uluslarası Venedik Film Festivali’nden Jüri Özel Ödülü ile dönen ‘Düne Veda’ (Abschied von gestern, 1966) filmi, Batı Almanya’da çekilen ilk feminist film olma özelliği taşıyan Ula Stöckl’ın ‘Dokuz Canlı Kedi’ (Neun Leben hat die Katze, 1968) filmi, Rainer Werner Fassbinder’ın çektiği ‘Maria Braun’un Evliliği’ (Die Ehe der Maria Braun, 1979), Wim Wenders yapımı ‘Zamanın Akışında’ (Im Lauf der Zeit, 1976), Werner Herzog’un ‘Yaşam Belirtileri’ (Lebenszeichen, 1968) filmi, Helke Sander’ın yönettiği ‘Her Yönden Kısıtlanmış Kişilik’ (Die Allseitig reduzierte Persönlichkeit, 1978), Werner Schroeter’ın ‘Maria Malibran’ın Ölümü’ (Der Tod der Maria Malibran, 1972) filmi, bir grup İspanyol konkisrador ile yanlarına aldıkları yerlilerle beraber And Dağlarına doğru bir keşif yolculuğuna çıktıkları Werner Herzog yapımı ‘Tanrının Gazabı’ (Aguirre, der Zorn Gottes, 1972), Cannes Film Festivali FIPRESCI ödüllü yönetmen Rainer Werner Fassbinder’ın çektiği “Korku Ruhu Kemirir” (Angst essen Seele auf, 1974), Ulrike Ottinger’ın ‘Bir Alkoliğin Portresi’ (Bildnis einer Trinkerin, 1979) isimli filmi gösterilecek.

On bir yönetmen tarafından çekilen kısa filmlerden meydana gelen, ödüllü film ‘Sonbaharda Almanya’ (Deutschland im Herbst, 1978), Margarethe von Trotta’nın ‘Kurşun Yıllar’ (Die bleierne Zeit, 1981) ile Wim Wenders’ın ‘Olayların Gidişi’ (Der Stand der Dinge, 1982) filmleri seçkide yer alan filmler arasında. ‘Oberhausen Manifestosu Kısa Film Seçkisi 1-2’ bölümlerinde gösterilecek filmler Almanyadaki genç sinemacıların çektikleri kısa filmlerden oluşuyor.

’80’ler Türkiye Sinemasında Kadın’

Sinematek’in 14 Ocak ve 28 Mart arasında gerçekleştirelecek olan ’80’ler Türkiye Sinemasında Kadın’ isimli seçki, 1980’li yıllarda kadınların sinemanın öznesi olarak yer almaya başladığı, kadınların toplumsal hayatta yaşadıkları sorunlara ve o dönemki toplumun durumuna odaklanan filmleri izleyici ile buluşturacak. 1980’li yılları kapsayan dönemde çekilen filmlerde kadınlar yan karakter olmanın dışına çıkarak anlatılan hikayelerin öznesi olarak yer alıyor. “80’ler Türkiye Sinemasında Kadın” seçkisi kapsamında Atıf Yılmaz’ın ‘Bir Yudum Sevgi’, ‘Asiye Nasıl Kurtulur’ (1986), Aaahh Belinda!.. (1986) filmleri, Ömer Kavur’un ‘Kırık Bir Aşk Hikâyesi’ (1981), Yavuz Turgul’un ‘Fahriye Abla’ (1984), Halit Refiğ’in ‘Teyzem’ (1986) ve Füruzan ile Gülsün Karamustafa’nın birlikte çektikleri ‘Benim Sinemalarım’ (1990) seneler sonra yeniden sinema izleyicisi tarafından beyaz perdede izlenebilecek.

‘Sessiz Perşembe: Sinemanın Aykırı Kahramanları’

Sinematek’in her yıl düzenlediği ‘Sessiz Perşembe’ gösterimleri kapsamında hazırladığı ‘Sinemanın Aykırı Kahramanları’ adlı seçki, Eye Filmmuseum’ın sessiz sinema küratörü Elif Rongen-Kaynak danışmanlığında hazırlandı ve 19 Ocak ve 30 Mart tarihleri arasında gösterilecek. Yeni programda yer alan seçkiki filmler, güçlü ve bağımsız kadın karakterleri merkezine alıyor.

Mario Roncoroni yapımı Filibus (1915) ile Oscar Apfel’ın çektiği ‘Kısaca Phil‘ (Phil-for-Short, 1919), Buster Keaton’ın ‘Aşçı’ (The Cook, 1918), ‘Komşular’ (Neighbors, 1920) ve ‘Sherlock Jr.’ (1924) filmleri izleyici tarafından canlı müzik dinletisi eşliğinde seyredilebilecek. Okan Kaya danışmanlığında hazırlanan ‘Sessiz Perşembe’ seçkisinin müzik programına, modern müzik dünyasında yer alan müzisyenler doğaçlama performansları ile katılacak.

‘Canlandırmanın Dünü Bugünü’ kısa film seçkileri

Sinematek’in Canlandırma Derneği ile ortaklaşa düzenleyeceği ‘Canlandırmanın Dünü Bugünü’ adlı program, canlandırma sinemasının tarihine odaklanan üç ayrı kısa film seçkisini sinema izleyicisi ile buluşturacak. 1970’lerden günümüze Türkiye’den kısa bağımsız canlandırma film örneklerini bir araya getiren ‘Öncüler Seçkisi: Türkiye Retrospektifi’, Canlandıranlar Yetenek Kampı’nda üretilmiş olan kısa filmlerden oluşan ‘Canlandıranlar Yetenek Kampı Seçkisi’ ve Canlandıranlar Uluslararası Film Festivali programında ödül kazanan filmlerin yer aldığı ‘Canlandıranlar Festivali Seçkisi’ 15 Ocak ve 14 Mart tarihleri arasında ‘Canlandırmanın Dünü Bugünü’ programı kapsamında izlenebilecek.

‘FilmKoop Buluşmaları’

Sinematek/Sinema Evi ve FilmKoop’un işbirliğiyle, Bağımsız Türkiye sineması filmleri için bir alan ve alternatif bir gösterim mecrası oluşturma amacıyla düzenlenen FilmKoop Buluşmaları 2023 yılında da sürüyor. 2022’in Şubat ayından beri düzenlenen ‘Bağımsız Türkiye Sineması’ gösterimleri ay içerisnde her pazar günü saat 14:00’te gerçekleştiriliyor. Son yıllarda Türkiye’de çekilmiş ve yeteri kadar dağıtım imkanı bulamamış filmleri sinema seyircisine ulaştırmayı hedefleyen FilmKoop Buluşmaları gösterimlerinin ardından film ekiplerinin katılacağı söyleşiler de gerçekleştiriliyor. Sinema alanında üretim içerisinde olan herkesin, film seyircisiyle birlikte hem filmi hem de sinemaya dair konuşacağı ortamı yaratmak düşüncesinden hareket eden FilmKoop Buluşmaları’nın yeni yıl programınde yer alacak seçkiler Sinematek ve FilmKoop’un sitelerinden ve sosyal medya hesaplarından takip edilebilecek.

Program ve detaylı bilgi için: www.filmkoop.org sinematek.kadikoy.bel.tr

Sînemaya Serbixwe – www.sinemayaserbixwe.com